İlgili ayetlerin meali şöyledir: “Şu bir hakikat ki, dehr akışı içerisinde öyle bir zaman süreci gelip geçti ki, insan anılmaya değer bir varlık bile değildi. Şüphesiz biz insanı katışık bir nutfeden yarattık. Onu denemek istiyoruz; bu sebeple de kendisini işiten ve gören bir varlık yaptık.” (İnsan/Dehr, 76/1-2).
Surenin birinci ayetindeki “İnsan”dan maksat Hz. Âdem’dir. Yaygın kanaat bu olmakla beraber, Zemahşeri başta olarak bazı yorumculara göre, birinci ayette geçen “insan” kavramı Hz. Âdem’in kendisine değil, nesline aittir (bk. Zemahşeri, İbn Cuzay, Nesefi, Hazin, Kurtubi, ilgili yer).
Bu yoruma göre, ayetteki “Hin = süre”den maksat, insanın anne rahminde geçirdiği “nutfe, alaka, mudğa” gibi safhaların süresi olan 9 aydır (Kurtubi, ilgili yer).
İkinci ayetteki “insan”dan maksat Hz. Âdem’in çocukları olan diğer insanlardır (bk. Taberi, Beydavi, Nesefi, Kurtubi, ilgili ayetin tefsiri).
Bu ayetteki “insan”dan maksat Hz. Âdem’in çocukları olduğu hususu bütün müfessirlerin ittifakla kabul ettiği bir hakikattir (bk. İbn Cüzey, Kurtubi, ilgili yer).
– Demek ki soruda yer alan iddianın hiçbir ilmi değeri yoktur.
Aslında ayetin üslubundan da bunu sezmek mümkündür; çünkü birinci ayette “insan” kelimesi kullanıldıktan sonra, normal dil kuralına göre, ardından gelen ikinci ayette yine “insan” değil, onun yerine “hu” zamirinin kullanılması, yani, “inna halakna el-insane” yerine, “inna halkna-hu” cümlesinin kullanılması daha uygun olurdu. İkinci ayette de “insan” kelimesinin kullanılması, buradaki bu kavramın bütün insanlar için olduğuna işaret etmek içindir.
– Bununla beraber, “Marife bir kelime tekrar edildiğinde, ikinci kelime birinci kelimenin aynısı olduğu”na dair ilmi bir kural vardır.
Bu kurala göre, bu surenin birinci ayeti ile ikinci ayetinde yer alan “insan” kavramı aynı manayı ifade etmektedir.
İkinci ayette “insan”dan maksat bütün alimlerin ittifakıyla Hz. Âdem’in nesli olduğuna göre, birinci ayetteki “insan” kavramı da bu anlamda olmak zorundadır; çünkü tersi bir uzlaştırma şekli muhaldir.
Kaynak: Sorularla İslamiyet
Ayrıca aklına takılan sorular veya merak ettiklerin için Sözler Köşkü YouTube kanalımıza göz atabilirsin.
İnsan Hakkında En Çok Merak Edilen Sorular:
KUR’AN’DA BİLİMSEL MUCİZELER VARSA NEDEN HZ. MUHAMMED VEYA İSLAM ALİMLERİ İNSANLARA BUNU AÇIKLAMADILAR?
ALLAH’IN İSİMLERİ BELİRLİ SAYILARDA ZİKREDİLDİĞİ TAKDİRDE O İSMİN MANASI YÖNÜNDEN İNSANDA KARAKTERİSTİK DEĞİŞİMLER OLABİLİR Mİ?
KADINLARIN CEMAATLE NAMAZDA ARKA SAFTA OLMASI, ONLARI İKİNCİ SINIF İNSAN YAPMAZ MI?
ZİHİNSEL ENGELLİ İNSANLARIN DİNİ SORUMLULUKLARI VAR MI?
GAYRİ MÜSLİMLER KUR´AN-I KERİMİ KALE ALMAZLARKEN “EY İNSANLAR!” HİTABININ HİKMETİ NEDİR?
Yorumlar (0)