İslam’ın sosyal hayata bakan yönlerini yanlış değerlendiren bazı kişiler, o yüce dinin bir kısım hüküm ve meselelerine sathi olarak baktıklarından hataya düşmekten kendilerini alamıyorlar. Açmış oldukları bu yanlış çığıra başkalarını da sürüklediklerinden hata genişliyor, neticede zihinlerin karışmasına sebep oluyorlar. İşte bu meselelerden birisi de “Kim Allah’ın indirdiği hükümlerle hükmetmezse, işte onlar kâfirlerin ta kendileridir.” (Maide Sûresi, 44.) mealindeki ayet-i kerimeden çıkarılan hükümdür. Bu ayetin mealinden hareket edenler, İlahi hükümleri tatbik etmeyen kişilerin “kâfir” olduklarını, dolayısıyla bunların Müslüman sayılmayacağını söylemektedirler.
Gariptir ki, Maide Suresi 44. ayet-i kerime İslam’ın ilk yıllarında da tartışmaya konu teşkil etmiş, Hariciye ve İbadiye gibi sapık mezhepler, günah işleyen Müslümanları küfürle itham etmişlerdir. Hatta Hariciler bu ayete dayanarak “Hakem Hadisesinden” dolayı Hz. Ali’yi tekfir etme cüretini bile göstermişlerdir. Halbuki ümmetin cumhuru, imam ve müçtehidleri, onların bu iddialarını çürütmüş ve bir Müslümanın günah işlemesiyle kâfir olmayacağını açıklamışlardır.( et-Tefsirû’l-Kebir)
Maide Suresindeki bu ayetin tefsirinde “Camiu’l-Beyan” isimli 30 ciltlik tefsirin müellifi İmam Cerir et-Taberi, ayette geçen“küfr”ün İslam’dan çıkma manasında değil, Allah’ın nimetini inkâr, yani nankörlük manasında” olduğunu ve bid’at ehli olan İbadiye grubunun bu ayeti, yönetimi elinde bulunduranların küfrüne delil gösterdiklerini izah eder ve ibni Abbas’tan (r.a.) şöyle bir rivayette bulunur:
“Kasden inkâr ederek Allah’ın hükümleriyle hükmetmeyen kimseler kâfirlerdir. (Allah’ın hükümlerini) Kabul ettiği hâlde onunla hükmetmezse zalim veya fasık olur.”
Nitekim, hemen bundan sonraki ayetlerde Allah’ın hükmüyle hükmetmeyenlerin zalim ve fasıklar olduğuna dikkat çekilmektedir. Aynı rivayeti İbni Abbas’tan (r.a.) İmam Nesefi de nakletmektedir. İmam Fahrüddin Razi de 32 ciltlik “Tefsir-i Kebir” isimli eserinde bu ayetin tefsirini yapmakta, Haricilerin bu husustaki görüşlerinin yanlış olduğuna işaret ederek şöyle demektedir:
“Bir kimse Allah’ın hükümleriyle hükmetmezse dahi, kalbiyle o hükümlerin doğruluğuna inanırsa kâfir olmaz. Zira küfür, hak olan hükümleri kalbiyle inkâr ve lisanıyla reddetmektir . Fasık, kalbiyle tasdik ettiği için mü’mindir. İmanla beraber Allah’ın hükümlerinin aksi ile hüküm vermek diğer günahlar kabilindendir. En doğru olan görüş budur.” (et-Tefsirü’l-Kebir, 12:6)
Kadı Beyzavi ise Allah’ın hükümlerini inkâr edip onlara hakaret edenlerin kâfir olacaklarını açıklamaktadır.(Tefsir-i Beydavi, 2:295) İbni Kesir, bu ayetin Yahudiler hakkında nazil olduğunu ifade ederken, (İbni Kesir, 2:61.) Osmanlı devletinin şeyhülislamlarından olan Ebu’s-Suud Efendi, ayette geçen hükmetmemeyi inkâr manasında almakta ve”Allah’ın hükümlerini hakir ve basit görerek inkâr eden kimse, kim olursa olsun dinden çıkar.” demektedir.(Tefsir-i Ebu’s-Suûd, 3:42.) Diğer çağdaş müfessirler de ayette geçen “hükmetmeyenler“ ifadesinin,”inkâr edenler,” yani “tasdik etmeyenler” manasına geldiğini söylemektedirler.
Konyalı Vehbi Efendi: “Eğer ayetten maksat bu olmasa Kur’an’ın hilafında bir şey irtikap edenlerin (işleyenlerin) kâfir olmaları lazım gelirdi. Halbuki, hak olduğuna imanla beraber hilafını irtikap küfür değildir ve olamaz.” der. “Çünkü, bilumum günahlar Kur’an’ın hilafıdır. Günahtan hali (hiç günahı olmayan) bir fert tasavvur olunamaz. Eğer her günahı irtikap eden kâfir olsa, alemde mü’min bulunmamak gerektir.” (Hülasatü’l-Beyan,3:1231.)
Kaynak: Sorularla islamiyet
Ayrıca aklına takılan sorular veya merak ettiklerin için Sözler Köşkü YouTube kanalımıza göz atabilirsin.
Bazı Merak Edilen Sorular:
NEML SURESİ 21. AYETE GÖRE HAYVANLARA ÖLÜM CEZASI VERİLEBİLİR Mİ?
İNSAN VUCUDUNA ZARAR VEREN HER ŞEY HARAMDIR, SÖZÜ, BİR HADİS Mİ, YOKSA AYET MİDİR?
KUR’AN’DA PEK ÇOK AYETTE GEÇEN “KALPLERİN MÜHÜRLENMESİ” NE DEMEKTİR? KALBİ MÜHÜRLENEN BİR İNSAN, İMAN ETMEMEKTEN NASIL SORUMLU TUTULABİLİR?
TUVALETTE AYET VEYA HADİS OKUMAK GÜNAH MI?
AYETTE GÖKTEN GELENLER İFADESİ UZAYLILARIN OLDUĞUNU MU GÖSTERİR?
Yorumlar (0)