Hz. Musanın asası yılana mı dönüştü ejderha’yamı?

Değerli kardeşimiz,

a) Soru:

Böylelikle (Musa) asasını fırlatınca, anında apaçık bir ejderha oluverdi. (7 Araf Suresi, 107) – Böylece, onu attı; (bir de ne görsün) o hemen hızla koşan (kocaman) bir yılan (oluvermiş). (20 Taha Suresi, 20) (Asa Ejderha mı oldu Yılan mı oldu?)

Cevap:

Aynı hakikati farklı ifadelerle seslendirmek edebiyatın ve belagatin önemli bir prensibidir. Kur’an’da bu edebi sanat yönü oldukça fazla işlenmiştir.

– Hz. Musa’nın asasıyla ilgili hususlar da bu çerçevede değerlendirilmelidir. Asanın mucizesi konusunda Allah tarafından farklı şeyler söylenmiş, ancak bu söylenenlerin hepsi bir yerde değil, konunun inceliği ve alakasına uygun olarak farklı parçalarına yer verilmiştir. Bu tefennün sanatından biri de yılanın farklı vasıflarına işaret edilmiştir.

Mesela:

“Musa asasını attığında o koca bir yılan kesiliverdi.” (A’raf, 7/107)

mealindeki ayette, asanın “su’ban” denilen büyük cüsseli bir yılana dönüştüğüne dikkat çekilmiştir.

“(Allah) ‘Bırak onu Mûsâ!’ buyurdu. Hemen bıraktı. Bir de ne görsün: Hızla koşan (kıvrılıp sürünen) bir yılan oldu! ‘Tut onu! Korkma, biz onu eski haline çevireceğiz!’ buyurdu.” (Tâhâ, 20/17-21)

mealindeki ayette, asanın dönüştüğü yılan “hızla kıvrılıp sürünen, bir “hayye/yılan” şeklinde tasvir edilmiştir.

“Haydi asanı yere bırak! Mûsâ onun çevikçe hareket eden bir yılana dönüştüğünü görünce derhal kaçtı, bir kere olsun dönüp arkasına bile bakmadı. ‘Gel Mûsâ! Endişe etme, çünkü sen güven içinde olanlardansın!’” (Kasas, 20/31)

mealindeki ayette ise yılan “çevikçe hareket eden bir yılan/cann” şeklinde tasvir edilmiştir.

Görüldüğü üzere, bu ayetlerin ifadeleri arasında bir çelişki yoktur.

İlk ayette yılanın büyüklüğüne işaret eden “su’ban” sözcüğüyle;

İkinci ayette yılanın genel adı olan “hayyetun” kelimesiyle;

Üçüncü ayette ise kıvraklığı ifade eden daha özel bir vasıf olan “cannun” unvanıyla anılmıştır. 

Demek ki, asa büyük, kıvrak ve çevik hareketli bir yılana dönüşmüştür.

– Bazı meallerde “ejderha” kelimesinin kullanılması, büyük yılan manasının Türkçeye aktarılması olup bu hakikati değiştirmez.

Kaynak: Sorularla İslamiyet

Ayrıca aklına takılan sorular veya merak ettiklerin için Sözler Köşkü YouTube kanalımıza göz atabilirsin 🙂